System wkładów i nakładów koronowych inlay/onlay
Inlay i Onlay to kosmetyczne wypełnienia w koronie zęba, które stosuje się w przypadku dużych ubytków. Stanowią one alternatywę wypełnienia w zębie wykonanego metodą tradycyjną. Umożliwiają dokładną rekonstrukcję kształtu anatomicznego (guzków, bruzd punktów stycznych między zębami). Wykonuje się je w pracowni protetycznej na podstawie pobranych wycisków. Najczęściej wykonywane są z porcelany ze względu na jej uniwersalne właściwości, ale można je również wykonywać ze stopów złota, materiałów kompozytowych lub jako kompozycje złożone np. złoto i ceramika.
Wkłady (inlay) i nakłady (onaly) po wykonaniu w pracowni techniki dentystycznej są wklejane do odpowiednio przygotowanego ubytku w zębie. Materiałem wiążącym są specjalne cementy. Preparacja zęba pod inlay i onlay różni się od przygotowania ubytku pod wypełnienie kompozytowe dlatego, że kompozyt układany jest warstwami a inlay i onlay otrzymujemy gotowe w laboratorium.
Cementy i żywice, na których osadza się te konstrukcje, zapewniają dobrą szczelność i nie wypłukują się. Połączenie to jest bardzo mocne i trwałe. Ponadto zakres preparacji pod inlay i onlay jest mniejszy niż pod korony protetyczne.
Inlay i onlay mają wiele zalet. Są trwałe, estetyczne i odporne na ścieranie. Odbudowany ząb wygląda bardzo naturalnie i może nadal spełniać swoje funkcje szczególnie dzięki precyzyjnej odbudowie kształtu anatomicznego.
Oczywiście w przypadku rozległej destrukcji tkanki zęba postępowanie to może nie sprawdzić się i wtedy stosuje się inne metody jego rekonstrukcji.
Postępowanie kliniczne
Inlay i onlay są wykonywane podczas 2 wizyt w gabinecie dentystycznym. Każdemu leczonemu zębowi należy poświęcić podczas jednej wizyty około 1-2 godzin. Podczas pierwszej wizyty usuwa się zniszczoną próchnicowo tkankę i pozostałości wypełnień. Następnie preparuje się dno i ściany ubytku zgodnie z regułami sztuki przy użyciu instrumentów rotacyjnych. Po kontroli przygotowania zęba pod inlay lub onlay pobiera się wyciski obydwu łuków zębowych i dokonuje się rejestracji zwarcia. Lekarz przeprowadza również dokładne badanie zęba pod kątem jego kształtu oraz barwy tak, aby przyszłe wypełnienie idealnie odtwarzało estetykę i funkcje.
Następnie wyciski przesyła się do laboratorium techniki dentystycznej, w którym wykonywana jest powierzona praca.
Pierwsza wizyta kończy się należytym zabezpieczeniem zęba na czas wykonywania prac w laboratorium protetycznym. Lekarz zakłada wypełnienie tymczasowe, które chroni ubytek.
Podczas drugiej wizyty zabezpieczenie jest usuwane. Lekarz upewnia się, czy przygotowane wypełnienie idealnie pasuje do ubytku i zgryzu pacjenta. Następnie inlay/onlay jest wklejany przy pomocy bardzo silnych cementów i polerowany aż do uzyskania naturalnego połysku i efektu łagodnego przejścia między zębem a inlay/onlay.
Następnie leczony ząb jest kontrolowany w zgryzie i artykulacji, a także pod kątem szczelności brzeżnej, stopnia odtworzenia estetyki i poziomu przywrócenia funkcji jego powierzchni.
Zalety:
- Bardzo estetyczne
- Są trwalsze niż wypełnienia tradycyjne
- Dzięki temu, że są silnie przytwierdzone do zęba za pomocą klejów żywicznych, są trwałe
- Dokładniej odbudowują kształt anatomiczny korony zęba w porównaniu do wypełnień
- Są alternatywą dla wypełnienia tradycyjnego, gdy jego wykonanie okazuje się niemożliwe
- Nie ulegają przebarwieniom
- Nadają się do rekonstrukcji dużych ubytków, mogą być w pewnych przypadkach alternatywą dla wykonania koron protetycznych; odbudowa wymaga mniejszej preparacji niż w przypadku koron protetycznych
- Jest to rekonstrukcja długoczasowa
- Nadwrażliwość na oddziaływanie czynników zewnętrznych zwykle nie występuje
- Inlay/Onlay wykonany z porcelany charakteryzuje się perfekcyjną estetyką
- Inlay/Onlay wykonany ze złota odtwarza idealnie kształt, charakteryzuje się bardzo dobrą szczelnością brzeżną, działa bakteriobójczo, ma jednak kolor metaliczny
Wady:
- Są droższe niż tradycyjne wypełnienia
- Leczenie wymaga 2 wizyt u dentysty
- Metoda preparacji ubytku jest bardziej skomplikowana, wymaga specjalistycznych wierteł i trwa o wiele dłużej niż preparowanie ubytku pod tradycyjne wypełnienia
- Podczas przygotowywania ubytku do leczenia trzeba poświęcić część zdrowego zęba, stąd decyzja o tym sposobie leczenia powinna zostać dokładnie skonsultowana ze specjalistą